API (Application Programming Interface) là một giao diện lập trình ứng dụng, bao gồm tập hợp các định nghĩa, giao thức, và công cụ cho phép phần mềm hoặc ứng dụng khác nhau giao tiếp và tương tác với nhau.
📖 Theo Fielding & Taylor (2002) – cha đẻ RESTful API:
“An API defines a set of functions and procedures that allow the creation of applications which access the features or data of an operating system, application, or other services.”
“API định nghĩa một tập hợp các chức năng và quy trình cho phép tạo các ứng dụng truy cập vào các tính năng hoặc dữ liệu của hệ điều hành, ứng dụng hoặc các dịch vụ khác.”
📚 MuleSoft (2023) định nghĩa:
“An API is a set of rules and protocols that allows different software applications to communicate with each other.”
API là một tập hợp các quy tắc và giao thức cho phép các ứng dụng phần mềm khác nhau giao tiếp với nhau.”
📚 Theo Oxford Dictionary of Computing:
“An API is a specification intended to be used as an interface by software components to communicate with each other.”
“API là một thông số kỹ thuật được thiết kế để các thành phần phần mềm sử dụng làm giao diện để giao tiếp với nhau.”
Thành phần cơ bản của API
Thành phần | Chức năng |
---|---|
Endpoints | Địa chỉ giao tiếp (URL cụ thể) giữa ứng dụng và API |
Methods (GET, POST, PUT, DELETE) | Hành động thực hiện trên dữ liệu (lấy, thêm, cập nhật, xóa) |
Request & Response | API gửi yêu cầu và trả dữ liệu về dưới dạng JSON, XML… |
Authentication | Bảo mật truy cập (API key, OAuth, JWT…) |
Vai trò & ứng dụng API trong Marketing
API đóng vai trò cầu nối giữa các hệ thống, giúp tự động hóa và tích hợp dữ liệu, từ đó nâng cao hiệu quả:
Ứng dụng Marketing | Vai trò của API |
---|---|
📊Phân tích dữ liệu (Analytics) | API kết nối GA4, Facebook, CRM để đồng bộ và phân tích hành vi khách hàng |
📩 Email Marketing | Kết nối nền tảng như Mailchimp với website để tự động gửi email |
📱 Quảng cáo kỹ thuật số (Ads API) | Tạo, phân phối và theo dõi quảng cáo thông qua API của Google Ads, Facebook, TikTok |
💬 Chatbot / AI Assistant | Tích hợp GPT API, Meta AI API để tạo trợ lý ảo thông minh |
🛒 Thương mại điện tử | API giúp đồng bộ sản phẩm, đơn hàng, vận chuyển giữa website và hệ thống ERP/CRM |
Phân loại API phổ biến
Loại API | Mô tả | Ví dụ |
---|---|---|
Open API (Public) | Cho phép bất kỳ ai truy cập | Google Maps API, Twitter API |
Private API | Chỉ nội bộ công ty sử dụng | API nội bộ Shopee để quản lý đơn hàng |
Partner API | Cấp quyền cho đối tác chọn lọc | Tiki API dành cho nhà bán hàng |
Composite API | Gộp nhiều API nhỏ thành một truy vấn | Gọi cả dữ liệu sản phẩm + giá + kho trong 1 lần |
Lịch sử phát triển của API
Mốc thời gian | Sự kiện quan trọng |
---|---|
1940s–1960s | API dưới dạng thư viện phần mềm trong mainframe (máy tính lớn – hiệu suất cao) |
2000 | Ra đời REST API (Representational State Transfer) bởi Roy Fielding – chuẩn hóa truy cập qua HTTP |
2006 | Amazon Web Services công bố AWS API – mở đường cho cloud computing |
2010–nay | Sự bùng nổ của Open API, hỗ trợ thương mại điện tử, quảng cáo số, tự động hóa marketing |
Doanh nghiệp tiêu biểu sử dụng hoặc cung cấp API
Doanh nghiệp | Ứng dụng API |
---|---|
Meta (Facebook) | Graph API cho quảng cáo, phân tích hành vi |
Hơn 200 API: YouTube, Analytics, Calendar, Maps… | |
Stripe | API thanh toán – tích hợp dễ dàng vào web/app |
HubSpot | CRM API cho phép đồng bộ dữ liệu khách hàng |
Zapier | Kết nối + tự động hóa giữa hơn 6.000 ứng dụng qua API (no-code) |
Momo | Cung cấp API thanh toán cho đối tác tích hợp trên website |
Tiki / Shopee / Lazada | API dành cho người bán: đơn hàng, vận chuyển, đánh giá |
Viettel Post / Giao Hàng Nhanh | API tracking đơn hàng, định tuyến vận chuyển |
Zalo OA | API Zalo cho chatbot, gửi tin nhắn chăm sóc khách hàng |
Haravan | Open API kết nối dữ liệu bán hàng, kho vận, khách hàng – giúp cá nhân hoá marketing |
Base.vn | Cung cấp nhiều API mở cho tích hợp CRM, HRM, tài chính |
Momo | Cung cấp API thanh toán cho hàng chục ngàn website/ứng dụng |
- Hơn 90% nền tảng SaaS hiện nay cung cấp API công khai hoặc đối tác (Postman State of the API, 2024)
- Thị trường API toàn cầu dự kiến đạt 14 tỷ USD vào năm 2030
- 40% các chiến dịch marketing automation sử dụng ít nhất 1 API kết nối nền tảng quảng cáo và CRM
- Sự tăng trưởng API đầu cuối (API-first approach) là xu hướng thiết kế sản phẩm hiện đại
Một số trường hợp sử dụng API trong Marketing
Mục đích | Mô tả |
---|---|
Tích hợp API Facebook Ads với CRM | Đo ROI của từng chiến dịch |
Dùng API GA4 để tạo dashboard tùy chỉnh | Xem trực tiếp dữ liệu website trên Google Sheets hoặc Power BI |
Tạo chatbot AI với OpenAI API (GPT) | Hỗ trợ khách hàng 24/7 |